بدترین دشمن قهوه سرما است سرما به شدت بر توانایی درختان جهت تولید گلهایی که آغاز چرخه توسعه قهوه ،هستند آسیب میرساند ارتفاع سطح زیر کشت و شرایط باد و باران در بروز سرما تأثیر میگذارد بیشترین خطر سرمازدگی در مناطق در حال رشد جنوبی برزیل است نمونه بارز آن دو یخبندان ویرانگر در اواسط دهه ۱۹۹۰ بود که باعث خسارتهایی شد که قیمت ،قهوه تقریباً سه برابر گشت
رشد گیاه و دانه قهوه
درختان قهوه زندگی خود را از گلخانه آغاز میکنند جایی که بذرها قبل از فصل در گلدانهای کوچک کاشته میشوند و معمولاً شش تا هشت هفته طول میکشد تا جوانه بزنند.
وقتی که آنها برای اولین بار جوانه میزنند دانه از بالای خاک در بالای ساقه به صورت ظریفی بالا می رود.
به تدریج اولین جفت برگ از درون باز شده و دانه سقوط میکند.
در این مرحله گیاهان به عنوان سربازهایی کوچک نامیده می.شوند در حدود ۶ الی ۱۲ ماه در گلدانهای خود قرار می گیرند. در طول این مدت آنها رشد کرده و از آنها مراقبت می شود. پس از این درختان جوان در مزرعه کاشته شده تا بلوغ خود را آغاز کنند و برای تولید زمانی در حدود سه تا چهار سال نیاز دارند طول عمر یک درخت قهوه به میزان زیادی به مراقبت و توجه درطول زندگی تولیدی آن بستگی دارد
سه تا چهار سال پس از کاشت ،قهوه گلها به صورت خوشه هایی در محورهای برگهای ،قهوه رشد پیدا می.کنند میوه فقط در بافت جدید تولید می.شود. گیاه قهوه عربیکا گرده افشان است در حالی که گیاه قهوه روبوستا به گرده افشانی متقابل وابسته است. حدود ۶ تا ۸ هفته پس از بارور شدن هر گل قهوه تقسیم سلولی اتفاق میافتد و میوه قهوه به مدت یک دوره وابسته به آب وهوا به شکل سر سنجاق باقی میماند سپس تخمدان ها در یک دوره رشد سریع نمو پیدا میکنند که تقریباً ۱۵ هفته پس از گلدهی زمان می.برد طی این ،زمان پوسته اطراف ،تخمک شکل نهایی
دانه قهوه را به خود میگیرد پس از یک دوره ی رشد سریع پوسته و پارچمنت کاملاً رشد کرده و دانه ها به همان اندازه باقی میمانند اندوسپرم تا حدود ۱۲ هفته پس از گلدهی کوچک باقی خواهد ماند در این زمان پوسته را در هم شکسته مصرف کرده و جایگزین آن میشود
بقایای پوسته همان چیزی است که پوسته نقره ای قهوه را به وجود می.آورد نوزده هفته پس از گلدهی اندوسپرم حفره تولید شده را به صورت کامل با پوسته پر خواهد کرد اندوسپرم در ابتدا سفید و مرطوب ،است اما طی چند ماه بعد به صورت خشک در میآید طی این زمان اندوسپرم بیش از ۷۰ درصد کل محصولات فتوسنتزی تولید شده توسط درخت را جذب می.کند مزوکارپ ها گسترش مییابند تا پالپ شیرین اطراف دانه قهوه را تشکیل دهند. میوه قهوه در حدود ۳۰ تا ۳۵ هفته پس از گلدهی رنگ خود را از سبز به قرمز تغییر میدهد
رنگ میوه قهوه در برخی از زیرگونه ها متغیرا است. سیستم ریشه گیاه قهوه در سیستم ریشه قهوه ریشه های عمودی ریشههای ،مستقیم و ریشه های جانبی وجود دارند که موازی با زمین رشد می.کنند ریشههای مستقیم بیش از ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر زیر سطح خاک توسعه پیدا نخواهند کرد ممکن است چهار تا هشت ریشه محوری ظاهر شوند که اغلب به صورت افقی تشکیل شده اما به سمت پایین سوق پیدا میکنند ریشه های جانبی میتوانند تا فاصله ۲ متری تنه درخت گسترش پیدا کنند.
تقریباً ۸۰ تا ۹۰ درصد ریشه تغذیه ،کننده در ۲۰ سانتیمتری اول خاک قرار داشته و ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتر از تنه درخت قهوه فاصله دارد بالاترین تراکم ریشه در عمق ۳۰ تا ۶۰ سانتیمتری است. سیستم های ریشه ای شدیداً تحت تأثیر نوع خاک و محتوای معدنی خاک قرار دارند برای اینکه ریشه های قهوه ضخیم و محکم ،باشند به منبع گسترده نیتروژن کلسیم و منیزیم نیاز دارند طی ،کاشت ریشههای عمودی ،اصلی اغلب بریده میشوند تا رشد ریشه های افقی تحریک شوند ،در نتیجه دسترسی بهتری به آب و مواد غذایی افزوده شده به خاک خواهد داشت
برگ های قهوه
برگهای بیضی شکل ،قهوه ،براق مومی و به رنگ سبز تیره هستند گیاه قهوه تبدیل به یک منبع مهم اکسیژن در اکثر نقاط جهان شده است هر هکتار قهوه روزانه به اندازه تقریباً نصف اکسیژن تولیدی یک هکتار جنگل بارانی اکسیژن تولید میکند
بررسی برگ درخت قهوه
دارندگان مزارع قهوه که در رابطه با تولید و کیفیت محصول فعالیت میکنند آنالیز نمونه برگ قهوه را جهت بررسی مواد شیمیایی خاک و شاخ و برگ آنها انجام میدهند. این کار به آنها کمک میکند تا کمبودها را شناسایی کرده و یک برنامه کود دهی را تنظیم کنند. معمولاً جفت سوم و چهارم برگهای ،قهوه بعد از اینکه به یک سوم سایز نهایی خود
رسیدند، از قسمت های انتهایی که حاوی میوه است آزمایش میشوند.
تصویر زیر کمبود متداول ویتامین و مواد معدنی را در گیاه نشان میدهد
بهترین اقلیم جهت پرورش دانه های قهوه
برای پرورش گونه های قهوه عربیکا دو اقلیم پرورشی بهینه وجود دارد: ا مناطق دارای ارتفاعات بین ۵۵۰ تا ۱۱۰۰ متر بالاتر از سطح دریا که اقلیم آب و هوایی مناطق در این ارتفاعات به ایجاد یک فصل خشک در رشد و بلوغ قهوه گردیده و معمولاً در سردترین زمان پائیز اتفاق میافتد مکزیک جامائیکا سنت پائولو و منطقه میناس گرایس برزیل و
زیمباوه مثالهایی از مناطق دارای این شرایط اقلیمی هستند
۲. مناطق استوایی با ارتفاعات بین ۱۱۰۰ تا ۱۹۲۰ متر بالاتر از سطح دریا. در این مناطق بارندگی مکرر سبب گلدهی تقریباً دائمی میشود که منجر به ایجاد دو فصل برداشت قهوه میگردد. دوره دارای بالاترین بارندگی تعیین کننده دوره برداشت اصلی است، در حالی که دوره دارای بارندگی کمتر فصل برداشت دوم را تعیین می.کند به علت اینکه تکرار بارندگی بیش از حد بوده و امکان خشک کردن در پاسیو وجود ندارد در این نوع محیط های پرورش قهوه خشک کردن مصنوعی با خشک کنهای مکانیکی صورت می پذیرد. کنیا، کلمبیا و اتیوپی نمونه هایی از کشورهای دارای این ،اقلیم میباشند گونه روبوستا در ارتفاعات پایین تر و در حدود ۹۰۰ متر بالاتر از سطح دریا و در منطقهای واقع در ۱۰ درجه شمالی و جنوبی خط استوا پرورش پیدا میکنند این گونه نسبت به قهوه ،عربیکا تحمل بسیار بیشتری به شرایط گرم دارد.
تکثیر درخت قهوه
جهت تکثیر گونه عربیکا میوههای قرمز رسیده جمع آوری میشوند، پالپ زدایی می شوند و موسیلاژ توسط تخمیر خارج می.گردد بذرهای قهوه تازه چیده شده که معمولاً به آنها دانه گفته میشود میتوانند فوراً کاشته شده یا خشک شده و بعداً مورد استفاده قرار گیرند. خشک کردن قهوه بر روی سینیهای مشبک سیمی در سایه انجام میگردد. ذخیره سازی صحیح دانه های قهوه امری ضروری جهت عمر طولانی تر دانه قهوه است. قهوه خشک شده اگر درست نگهداری شود میتواند تا یک سال یا بیشتر مورد استفاده قرار گیرد. فرایند جوانه زنی دانه قهوه دو روش اصلی برای جوانه زنی دانهها وجود دارد در یک روش بذرهای قهوه از طریق
پخش شدن روی یک بستر شنی و پوشاندن با کیسههای کنفی (گونی) یا کاه پیش جوانه زنی می.شوند این بذرها با دقت مورد توجه قرار گرفته و به محض ظهور گیاهچه از این بستر برداشته می.شوند. روش دیگر جوانه دار کردن دانه های قهوه مخلوط کردن بذرها با ورمیکولیت مرطوب یا پلی استایرن ” حجیم شده و نگه داشتن در پلی بگ است. نهال های قهوه در بسترهای خزانه یا در کیسه های پلی اتیلنی رشد کرده و بعد از اینکه به ارتفاع ۲۰ تا ۴۰ سانتیمتر رسیدند در مزرعه کاشته میشوند
پرورش بذرهای قهوه در بسترهای خزانه ای
جوانه ها نهال های قهوه که از قبل جوانه دار شدهاند در بسترهای خزانه ای حاوی خاکی متشكل از کود گاوی به خوبی پوسیده شده ۲۰-۱۰) لیتر در متر و کود فسفات (۱۰۰) گرم در متر) کاشته می.شوند بسترهای خزانهای باید به نحوی ساخته شوند که ۱ متر عرض و ۵۰ سانتیمتر عمق داشته باشند و فاصله جوانهها از یکدیگر باید ۱۲ تا ۱۵ سانتیمتر برای گیاهان ۲۰ سانتیمتری یا ۲۰ سانتیمتر برای گیاهانی به ارتفاع ۳۰ تا ۴۰ سانتیمتر باشد. بسترهای خزانه ای در چند ماه اول ۵۰٪ سایه دار می.شوند سایه گیری به آرامی کاهش پیدا کرده و دو ماه قبل از کاشت نهالها در مزرعه کاملاً حذف میشود
بیشتر گیلاسهای قهوه حاوی دو دانه قهوه هستند که به صورت رودررو قرار دارند به همین دلیل دانه های قهوه از یک طرف صاف هستند اما حدود ۵ تا ۱۲٪ از گیلاس های قهوه فقط یک دانه کوچک بیضی شکل دارند که تنها یک دانه تولید میکنند دانه کوچک و بیضی شکل “پی” بری” نام دارد در زبان اسپانیایی به این دانه ها کاراکول میگویند که به معنی حلزون یا صدف دریایی .است پیبریها تولید طبیعی بذر قهوه هستند. برخی زیرگونههای قهوه و خاستگاههای آنها درصد بالاتری پیبری را شاهد هستند در حالی که در باقی مناطق پیبریها به طرز یکنواختی از هر گروه جدا میشوند تا یکنواختی سایز رعایت گردد.
برخی افراد بر این باورند که دانههای مسطح و صاف قهوه فاقد قدرت عطر و طعم پیبریها هستند و برخی بر این باور نیستند به علت محدودتر بودن مقدار این نوع از دانه ها و نیروی کار دخیل در دسته بندی و جداسازی آنها قیمت پی بری ها معمولاً کمی بالاتر است.
